Toen ik jong was, had je nog van die verzamel-cd’s die je voor een paar euro kon halen. Het lijstje pc-titels was dan ook vaak een verrassing. Het viel meestal wel onder een thema, zoals sport, avontuur of in dit geval actie. Vaak zaten er een paar goede titels tussen, een groot deel speelde je één keer, maar heel soms zaten er pareltjes tussen verstopt. Zo kwam ik zowel met Heretic als Hexen in aanraking. Ik startte het destijds puur op omdat de naam stoer klonk. En voor ik het wist, zat ik urenlang in middeleeuwse kerkers, tempels en gangenstelsels. Het waren geen makkelijke games: het leveldesign was complex, de geheimen waren echt goed verborgen en de uitgang vinden was soms nog de grootste uitdaging. Zonder internet moest je ook alles zelf uitzoeken en had je geen idee of je hier met een topper of een tegenvaller te maken had.

De vergeten broer van

Fast forward naar 2025. Nightdive Studios, inmiddels een gevestigde naam in het restaureren van shooters uit de jaren ’90 (System Shock, Turok, Doom), heeft Heretic én Hexen onder handen genomen in een toffe combinatiebundel. En dit is geen oppervlakkige remaster. De games draaien probleemloos in ultrawide, halen moeiteloos 120 fps en kennen minimale laadtijden. De optie voor een moderne UI zorgt ervoor dat teksten haarscherp zijn, terwijl de bediening soepel en intuïtief aanvoelt. Het resultaat is dat de remasters niet alleen trouw blijven aan hun originele gevoel, maar ook technisch lekker meedraaien. Alles voelt responsief, vloeiend en direct, waardoor spelers die zelfs voor het eerst van deze games horen, meteen in de actie zitten.

Doom en Wolfenstein hebben voor veel spelers het genre gedefinieerd, maar Heretic kreeg eigenlijk nooit dezelfde waardering. Onterecht, want de game voegde originele elementen toe aan de bekende formule: een inventarissysteem, alternatieve vuurmodes via de Tome of Power, en vijanden die zowel creatief als memorabel waren. Het leveldesign was destijds vooruitstrevend. Waar Doom vaak thematische arena’s bood, gaf Heretic het gevoel van echte locaties: wachttorens, citadellen en kathedralen die aanvoelden alsof er een wereld omheen bestond. Je moest hier echt op onderzoek. En vele jaren later is Heretic misschien zelfs leuker dan ik oorspronkelijk dacht. Je ziet dat de game, met name qua leveldesign, zijn tijd ver vooruit was. Heretic is ideaal voor een paar korte speelsessies: even een level doen, een paar geheimen vinden en de game weer afsluiten. Dankzij instelbare moeilijkheidsgraden is de collectie geschikt voor zowel nieuwe spelers als doorgewinterde fans. Wat opvalt, is dat vooral Heretic niet alleen drijft op nostalgie. Zelfs zonder eerdere ervaring voelt de gameplay fris en meeslepend.

Hexen, een nieuwe aanpak

Hexen koos in 1995 voor een andere aanpak. Met drie klassen (Fighter, Cleric, Mage) en een hubstructuur waarbij levels via een centraal gebied verbonden waren, probeerde Raven Software de shooter te combineren met een RPG-achtige ervaring. In theorie interessant, in de praktijk soms verwarrend. Het probleem zat vaak in de navigatie: schakelaars in één level openden deuren in een heel ander deel van de wereld, zonder duidelijke aanwijzingen. De remaster verbetert dit iets met visuele hints en markers voor belangrijke locaties. Het maakt Hexen toegankelijker, zonder de kern van het spel te verliezen. Maar het laat zien dat Hexen misschien iets te ambitieus was en persoonlijk iets minder interessant is om nogmaals te doorlopen.

Deze bundel bevat de uitbreidingen Hexen: Beyond Heretic en Hexen: Deathkings of the Dark Citadel. Beide uitbreidingen hebben nog steeds de tekortkomingen die ze hadden toen ze uitkwamen. Beyond Heretic maakt het wat lastig met de hubstructuur en het navigeren, en Deathkings of the Dark Citadel schroeft de moeilijkheid flink omhoog, waardoor je zonder af en toe online op onderzoek te gaan niet alles zult kunnen vinden. Heretic: Shadow of the Serpent Riders juich ik dan weer wel toe en voegt nog meer toffe content toe aan Heretic. Je kunt hier ook alle originele levels, DOS-versies en extra content, die recent ontwikkeld is, terugvinden. Echt tof om te zien dat de oorspronkelijke makers nog meer levels hebben gemaakt speciaal voor deze release. Heretic: Faith Renewed en Hexen: Vestiges of Grandeur maken dit dan ook de ultieme bundel voor zowel Heretic- als Hexen-fans.

Verbeteringen in de details

Nightdive heeft subtiele maar impactvolle aanpassingen gedaan. Je merkt niet altijd precies wat er is veranderd, maar je voelt wel dat het allemaal soepeler verloopt: ondersteuning voor een controller en quick saves helpen enorm. Sommige merk je pas als je het origineel goed kent: herziening van ammo-balans, kleine wijzigingen in levelstructuur en snellere wissels tussen wapens. Het resultaat is een strakkere ervaring die de kern van het origineel behoudt. Deze aanpassingen zorgen ervoor dat zowel Heretic als Hexen beter spelen dan ooit en aansluiten bij de huidige (moderne) verwachtingen van spelers.

Een opvallend pluspunt is de keuze tussen de originele soundtrack en een nieuwe opname. De klassieke MIDI-tracks hebben hun charme, vol nostalgie en herkenbare melodieën. De nieuwe soundtrack is voller, dynamischer en krachtiger, en sluit naadloos aan bij de verbeterde presentatie. Beide opties hebben hun waarde. Voor veteranen is de oude soundtrack een directe terugblik naar de jaren ’90, terwijl de nieuwe muziek vooral indruk maakt op moderne spelers die graag een stevige audio-ervaring willen. En het is tof dat je on-the-fly kunt wisselen tussen beide soundtracks.

Oude magie in een nieuwe vorm

Nightdive bewijst opnieuw dat een remaster meer kan zijn dan een grafische upgrade. Dit is behoud van gamegeschiedenis gecombineerd met hedendaags speelcomfort. Heretic schittert met strak leveldesign en toffe puzzels en onderzoekende gameplay, Hexen blijft een ambitieus experiment dat nu aanzienlijk toegankelijker is gemaakt. Samen vormen ze een pakket dat perfect past bij de waardering en het terugvinden van toffe games uit het verleden. Deze bundel is, mede door de kleine prijs, zowel voor fans als nieuwe spelers een echte aanrader.